Dienstag, 9. Juni 2015

«Γαμώ την κελεμπία σου»

Ägypterin der niederen und oberen Gesellschaftsschicht in ihrer Ausgehkleidung


Ίσως δεν είναι γνωστό στον μέσο αναγνώστη ότι ο Μανούσος Φάσσης πρώτος διέδωσε την έκφραση: «Γαμώ την κελεμπία σου», αλλά και: «Τραβώ κουπί με τον αράπη», δύο εκφράσεις που στα σημερινά αυτιά μας όχι μόνο δεν ηχούν πολιτικά ορθές, αλλά επιπλέον και ξενοφοβικές. Ο Μανούσος Φάσσης, βέβαια, δεν έδινε δεκάρα για θέματα πολιτικής ορθότητας.

Επηρεασμένος από την διαμονή του στην Μέση Ανατολή, στην οποία έφυγε κρυφά μέσω Τουρκίας στις αρχές του 1943 «κυρίως, όπως έλεγε, για να γνωρίσει από πρώτο χέρι "αραπίνες, φίνες και τσακπίνες", και σαφώς λιγότερο προς χάριν του κοινού συμμαχικού αγώνα» (Αναγνωστάκης 1987: 27), ο Φάσσης φέρνει τις εκφράσεις αυτές στην Ελλάδα.
Ειδικά η πρώτη έκφραση καθρεπτίζει ξεκάθαρα την απογοήτευση, αλλά και τον εκνευρισμό του σχετικά με την πατόκορφα καλυμμένη εμφάνιση των γυναικών στις αραβικές χώρες, που πήγαινε ενάντια στις αρχικές προσδοκίες του. Ο Φάσσης περίμενε να συναντήσει τις «Αραπίνες λάγνες, ερωτιάρες» που εξυμνεί ο Βασίλης Τσιτσάνης στο γνωστό λαϊκό του άσμα «Νύχτες μαγικές» (ά῾ ηχογράφηση 1946, βλ. και https://www.youtube.com/watch?v=_OcTTwOM2GI). Παραθέτουμε τους σχετικούς στίχους για υπενθύμιση:



Νύχτες μαγικές, ονειρεμένες
αγάπες λάγνες, ξεχασμένες στην ξενιτιά
Τρέχει ο νους μου προς τα περασμένα
τα βράδια μου τ’ αγαπημένα, στην Αραπιά

Σας μιλάω με καημό, με σπαραγμό
για τόσες τρέλες που νοσταλγώ
Αραπίνες λάγνες, ερωτιάρες
με ουίσκι, με γλυκιές κιθάρες, γλέντι και πιοτό
Αραπίνες, μάτια φλογισμένα
και κορμιά φιδίσια, καμωμένα σαν εξωτικά.








Οι δύο εκφράσεις που αναφέραμε πιο πάνω διαδώθηκαν ραγδαία στο slang λεξιλόγιο των Ελλήνων, όπως μας πληροφορεί και ο Μανόλης Αναγνωστάκης στη σχετική μελέτη του:

«Μεταξύ άλλων αισχρολογιών, ήταν αυτός [δηλ. ο Μανούσος Φάσσης] που λάνσαρε πρώτος στην Ελλάδα το περίφημο εκείνο: "Γαμώ την κελεμπία σου", και το εξίσου περίφημο: "Τραβώ κουπί με τον αράπη", που πέρασε αστραπιαία στον γλωσσικό κώδικα όλων των καφωδείων της οδού Προξένου Κορομηλά μέχρι και τον Παλιό Σταθμό, με τάσεις εξαπλώσεως προς την ενδοχώρα» (Αναγνωστάκης 1987: 28-29).




Εικόνα 1: Αιγύπτιες με ρούχα εξόδου (Lane 1989, σ. 53)
Εικόνα 2: Παρτιτούρα από τις «Αραπίνες», μουσική και στίχοι: Βασίλης Τσιτσάνης
Εικόνα 3: Παλιός Σταθμός Θεσσαλονίκης, Carte postale (ιδιωτική συλλογή)

Keine Kommentare:

Kommentar veröffentlichen